Hoofd, hart en handen

Vandaag gaan we het hebben over Pestalozzi. Wisten jullie dat deze meneer een aantal ondernemingen heeft gehad die steeds mislukten? Van geld had hij in iedergeval geen verstand. Hij trouwde een rijke vrouw dus die zal hem wel uit de penarie hebben geholpen denk ik. 
Waarom kennen we Pestalozzi dan nog steeds? Ik ga er vanuit dat deze man en zijn visie nog steeds wordt gedoceerd op de PABO.

Zijn roem valt te verklaren uit zijn publicaties, waarin hij zijn pedagogische visie met veel gedrevenheid verwoordt. Hij noemde zijn benadering de ‘pedagogie van hoofd, hart en handen’. 

Hierbij komt het hart op de eerste plaats: de kinderen moeten eerst in harmonie met zichzelf en hun omgeving zijn. 
Daarna kunnen ze door een mix van praktijk (handen) en leren (hoofd) verder bouwen aan hun ontwikkeling. 

Zijn bekendste werk, Lienhard und Gertrud (1787), heeft als thema zelfverheffing: 

Zelf de kennis, kunde, waarden en normen tot je nemen en van daaruit keuzes maken.

Zo...

Het is maar dat je het weet.

Dit boek is al heel erg oud!!!!

Leggen we dit op kindgesprekken dan moeten we ons realiseren dat geen enkele vraag zin heeft alleen die ene: Hoe voel je je?

De pedagogische veiligheid is de absolute basis voor leren.

Het heeft dan ook geen zin om over kinderen iets op te schrijven wat jij denkt te weten over hoe ze zich voelen.

Een sociaal emotioneel lijstje invullen met daarin een waarde-oordeel, brrrrrr.

Ik heb er jaren geleden een pittige discussie over gehad met de inspectie.

Ze gaven mij gelijk gelukkig. Geen waardeoordeel geven over de emoties van het kind of over de eventuele betrokkenheid of concentratie. 

Wat bedoel ik hier dan mee?

Ik geef en voorbeeld:

Een kind kan 15 minuten geconcentreerd werken aan een taak.

Deze vraag kom je vaak tegen in die lijsten die je in moet vullen.

Ik zeg dan altijd: Welke taak?

Zet mij aan het lessen maken en ik vergeet alles om mij heen en kan uren doorgaan. 

Zet mij aan het strijken en ik ben na 5 minuten alweer ergens anders mee bezig.

Dus...waar voel je je lekker bij?

En dat is dus voor elk mens anders.

De praktijk

Een kind heeft als taak met de kralenplank een reeks te leggen.

Het kind speelt liever in de bouwhoek.

Wat is het doel nu?

Ga je op dit moment kijken of het kind geconcentreerd kan werken aan een taak krijg je waarschijnlijk en verkeerde indruk.

Ga je kijken of het kind de taak goed heeft gedaan volgens het gestelde doel dan kun je dus wel in gesprek.

Je mag het kind ook wel vragen of de taak leuk was of niet. Of het mee- of tegen is gevallen

Nog beter is het om de reeksen te leggen in de bouwhoek hoor ik je denken.

En daar ben ik het dan weer niet mee eens.

Want tja, de strijk moet ook gedaan worden of je het nu leuk vindt of niet!

Hier alvast een hulpmiddel voor het in gesprek gaan met kinderen